Het concurrentiebeding is geregeld in artikel 7:653 lid 1 BW, en heeft als doel om het bedrijfsdebiet van de werkgever te beschermen. Het bedrijfsdebiet bestaat bijvoorbeeld uit de zakelijke relaties die de werkgever heeft opgebouwd, de knowhow, zijn reputatie en goodwill, die de werkgever door inzicht, inspanning en kennis heeft opgebouwd. Werkgever wordt alleen beschermd door het concurrentiebeding, indien de overstap van werknemer naar een andere werkgever leidt tot aantasting van het bedrijfsdebiet. Enkel tegen het vertrek van een ervaren werknemer naar een andere werkgever biedt het geen bescherming. Zo oordeelde ook de kantonrechter van de Rechtbank Zeeland-West-Brabant onlangs. Wat speelde daar?
Werknemer maakt overstap naar concurrent
De Rechtbank Zeeland-West-Brabant deed onlangs uitspraak in een geschil over een concurrentiebeding. Werkgever maakt en monteert aftermovies.
Een werknemer is in het kader van zijn opleiding Communicatie en Multimedia Design als stagiair begonnen bij werkgever, waarna hij een jaar later een freelanceovereenkomst aanging. Drie jaar later trad werknemer in dienst; aanvankelijk met een tijdelijk arbeidscontract voor de duur van één jaar, waarna op 1 januari 2020 een dienstverband voor onbepaalde tijd werd aangegaan.
Zowel de freelanceovereenkomst, als het arbeidscontract voor onbepaalde tijd, bevatten een concurrentiebeding. In de freelanceovereenkomst staat kortgezegd opgenomen dat het opdrachtnemer is verboden om binnen drie jaar na beëindiging van de freelanceovereenkomst in enigerlei vorm gelijksoortig werk te doen. In de arbeidsovereenkomst staat een zelfde soort beding, zij het iets minder zwaar. In plaats van drie jaar, kwamen partijen een periode van 12 maanden overeen, en er geldt ook een geografische beperking: een straal van 50 km van werkgever.
Vervolgens zegt werknemer de arbeidsovereenkomst op en geeft hij te kennen dat hij elders in dienst wil treden in de functie van senior cameraman/editor. Werkgever wijst werknemer op het concurrentiebeding in de arbeidsovereenkomst en geeft aan dat werknemer in strijd met het beding handelt. Werknemer vordert in kort geding schorsing van dit concurrentiebeding.
Wanneer is er sprake van aantasting van het bedrijfsdebiet?
De vraag in deze zaak was of het bedrijfsdebiet van de werkgever wordt aangetast, wanneer werknemer bij de potentiële nieuwe werkgever in dienst treedt. De rechter overweegt dat van zo’n aantasting sprake zou kunnen zijn als de werknemer door zijn functie op de hoogte is van essentiële (commerciële en/of technische) informatie van unieke werkprocessen en strategieën. Als dat het geval is, kan de nieuwe werkgever deze informatie gebruiken en is hierdoor in het voordeel ten opzichte van de oude werkgever.
Conclusie
In deze zaak vindt de rechter niet dat de overstap van de werknemer in de rol van cameraman/editor het bedrijfsdebiet van de werkgever aantast. Er is volgens de kantonrechter niet komen vast te staan dat de werknemer kennis heeft van essentiële informatie over de bedrijfsvoering van de werkgever. Het had op de weg van de werkgever gelegen om dat te stellen en te bewijzen. Het door het concurrentiebeding te beschermen belang van de werkgever, woog volgens de kantonrechter niet op tegen het belang van de werknemer om onbelemmerd gebruik te kunnen maken van zijn recht op vrijheid van arbeidskeuze (art. 19 lid 3 Grondwet). De rechter schorst dan ook het concurrentiebeding in deze zaak.
Omdat het concurrentiebeding in de freelanceovereenkomst, in een overeenkomst van opdracht is opgenomen, en niet in een arbeidsovereenkomst, kan artikel 7:653 niet rechtstreeks worden toegepast. Wel kan het beding naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zijn.
Over het concurrentiebeding in de freelanceovereenkomst oordeelde de rechter dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar moet worden geacht indien het concurrentiebeding zoals opgenomen in de arbeidsovereenkomst moet worden geschorst, maar eenzelfde of zelfs verdergaand concurrentiebeding van een voorafgaande freelanceovereenkomst in stand blijft, terwijl de feitelijke omstandigheden onder beide overeenkomsten gelijk zijn. Dat leidt volgens de kantonrechter tot de conclusie dat ook dit concurrentiebeding moet worden geschorst.
Meer weten over het concurrentiebeding? Lees dan ook dit artikel op onze website over de geldigheid van het concurrentiebeding. Heeft u nog vragen over dit onderwerp? Neem dan contact op met de specialisten van team Arbeid.