Voorbereidingsprocedures in de Wabo, deel 1
De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (hierna: Wabo) is op 1 oktober 2010 in werking getreden. Wie van plan is een woning, fabriek of schuur te bouwen, verbouwen of in gebruik te nemen, kreeg tot voor kort te maken met veel vergunningstelsels en allerlei voorschriften. Zo was bijvoorbeeld voor het (ver)bouwen van een woning een bouwvergunning en soms een kapvergunning, sloopvergunning of inritvergunning noodzakelijk. Elk van deze vergunningen had zijn eigen toetsingscriteria en procedures. Voor burgers en bedrijven was dit onoverzichtelijk en zeker tijdrovend. Door de inwerkingtreding van de Wabo moet hier een einde aan komen. Al die vergunningen worden gebundeld in één vergunning: de omgevingsvergunning.
De Wabo voegt 26 vergunningstelsels samen. De Wabo is gebaseerd op de ‘één loket gedachte’. De aanvrager hoeft nog maar één vergunning aan te vragen voor zijn project. De aanvrager dient zijn aanvraag in bij burgemeester en wethouders. Burgemeester en wethouders zullen vervolgens de beslissing op de aanvraag moeten voorbereiden.
De Wabo kent twee typen voorbereidingsprocedures om de omgevingsvergunning voor te bereiden:
1. de reguliere voorbereidingsprocedure;
2. de uitgebreide voorbereidingsprocedure.
Zowel de reguliere als de uitgebreide voorbereidingsprocedure zijn een uitwerking van de procedureregels in de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Deze twee typen voorbereidingsprocedures zullen in deze nieuwsbrief worden besproken.
1. Reguliere voorbereidingsprocedure
Wanneer van toepassing
De hoofdregel is dat op het aanvragen, wijzigen of intrekken van een omgevingsvergunning de reguliere (korte) voorbereidingsprocedure van toepassing is. Alleen in de gevallen zoals omschreven in artikel 3.10 van de Wabo, is niet de reguliere voorbereidingsprocedure van toepassing, maar wordt de beslissing op de aanvraag voorbereid met de uitgebreide voorbereidingsprocedure. Dit betekent voor de praktijk dat in veruit de meeste gevallen de reguliere voorbereidingsprocedure van toepassing is. De reguliere voorbereidingsprocedure moet bijvoorbeeld worden gevolgd bij een aanvraag omgevingsvergunning voor het bouwen van een bouwwerk en het slopen van een bouwwerk. De reguliere voorbereidingsprocedure is neergelegd in de artikelen 3.7 tot en met 3.9 van de Wabo.
Kennisgeving van aanvraag
De aanvraag moet zo spoedig mogelijk door het bevoegde gezag (meestal de gemeente) in één of meer dag-, nieuws- of huis-aan-huisbladen of op een andere geschikte wijze worden bekendgemaakt. Een ‘andere geschikte wijze’ van publicatie kan bijvoorbeeld de publicatie van de gehele aanvraag op internet zijn. In de kennisgeving moet de datum van ontvangst van de aanvraag worden vermeld. Het is van groot belang dat de juiste datum van ontvangst in de kennisgeving wordt vermeld, omdat op deze datum de beslistermijn begint te lopen.
Zienswijzen en adviezen
Het bevoegde gezag wordt verplicht om in bepaalde gevallen de aanvrager en/of derdenbelanghebbenden te horen alvorens een beslissing op de aanvraag wordt genomen. Daarnaast moet het bevoegde gezag soms advies inwinnen. Wanneer de aanvraag bijvoorbeeld betrekking heeft op de activiteit ‘bouwen’, dan moeten burgemeester en wethouders advies vragen aan de welstandscommissie.
Beslistermijn
Het bevoegd gezag moet binnen 8 weken op de aanvraag beslissen. De termijn van 8 weken begint te lopen ‘na de datum van ontvangst van de aanvraag’. Is voor de beslissing op de aanvraag het advies van een ander bestuursorgaan nodig, dan zal dat advies binnen de beslistermijn van acht weken door het bevoegde gezag moeten worden ingewonnen. De beslistermijn van 8 weken kan éénmaal worden verlengd met ten hoogste 6 weken. Het verlengingsbesluit moet ook worden bekendgemaakt in één of meer dag-, nieuws- of huis-aan-huisbladen of op andere geschikte wijze. Het bevoegd gezag moet het verlengingsbesluit nemen binnen de termijn van 8 weken.
Het besluit kan niet eerder in werking treden dan nadat het is bekendgemaakt. De bekendmaking gebeurt door toezending van het besluit aan de aanvrager. Verder wordt een mededeling gedaan in één of meer dag-, nieuws- of huis-aan-huisbladen of op een andere geschikte wijze.
Omgevingsvergunning van rechtswege
Overschrijding van de beslistermijn heeft, bij de aanvragen om een omgevingsvergunning waarbij de reguliere voorbereidingsprocedure van toepassing is, belangrijke consequenties. In dat geval geldt een positief fatale termijn (de zogenaamde ‘lex silencio positivo). Dat wil zeggen dat de omgevingsvergunning na overschrijding van de beslistermijn ‘van rechtswege’ is verleend.
De aanvrager kan niet direct gebruik maken van de omgevingsvergunning van rechtswege. Een omgevingsvergunning die van rechtswege is verleend moet door het bevoegde gezag binnen twee weken bekend worden gemaakt. Tevens moet het bevoegde gezag de omgevingsvergunning van rechtswege zo spoedig mogelijk mededelen aan de aanvrager en hiervan kennis geven in één of meer dag-, nieuws- of huis-aan-huisbladen of op een andere geschikte wijze. Tegen een van rechtswege verleende omgevingsvergunning kan bezwaar en beroep worden ingesteld. Onder omstandigheden kan het bevoegde gezag de van rechtswege verleende omgevingsvergunning wijzigen danwel intrekken.
Lees verder in het volgartikel: Voorbereidingsprocedures in de Wabo, deel 2