Sinds 1 januari 2010 kent de Wet Ruimtelijke Ordening (Wro) een digitaliseringsplicht voor onder meer bestemmingsplannen. Naast een digitale versie moet er ook een papieren versie van het bestemmingsplan beschikbaar zijn. Het is mogelijk dat er een verschil ontstaat tussen de papieren versie en de digitale versie. In het Besluit Ruimtelijke Ordening (Bro) is opgenomen dat in het geval van een verschil, de digitale versie voorrang krijgt. Dit geldt echter uitsluitend voor bestemmingsplannen die na 1 januari 2010 zijn vastgesteld. Hoe zit het dan met bestemmingsplannen van vóór die tijd? De Raad van State heeft daarover enige tijd geleden (opnieuw) duidelijkheid verschaft. Klik hier voor de uitspraak.
Het ging in deze zaak om het volgende. Het bestemmingsplan van de gemeente Arnhem bevatte het verbod zonder omgevingsvergunning bomen te kappen, voor zover deze:
A. behoren tot de op de cultuurhistorische waardenkaart aangegeven “laanbeplanting”;
B. op de cultuurhistorische waardenkaart zijn aangegeven als “monumentale boom” of “waardevolle boom”.
De gemeente Arnhem kreeg van het college een omgevingsvergunning tot het kappen van twintig bomen. In dit besluit was ook vermeld dat voor het kappen van twee bomen in het verlengde van de straat geen vergunning vereist was. De betreffende bomen behoorden volgens de cultuurhistorische waardenkaart wel tot de aangewezen laanbeplanting, maar waren niet aangegeven als monumentale of waardevolle boom. Volgens de uitleg van het college golden de (onder a. en onder b.) genoemde voorwaarden cumulatief, oftewel alleen als aan beide voorwaarden werd voldaan, was een ‘kapvergunning’ vereist. Appellant was het hier niet mee eens en ging in beroep. In de procedure bij de Raad van State ging het met name om de vraag of de bewuste voorwaarden als cumulatief gezien moesten worden.
In deze zaak waren er twee versies van het bestemmingsplan: een analoge en een digitale versie. In de digitale versie waren de (onder a. en onder b.) genoemde voorwaarden verbonden door het woord “en”, maar in de door de gemeenteraad van de gemeente Arnhem bij besluit van 29 juli 2009 vastgestelde analoge versie van het bestemmingsplan waren deze voorwaarden verbonden met het leesteken “;” (een puntkomma). De Raad van State oordeelde dat, aangezien het plan vóór 1 januari 2010 was vastgesteld, de analoge versie beslissend is, en dus niet de digitale versie. Doordat de ‘papieren’ versie voorrang had, golden de voorwaarden dus niet cumulatief. Dit betekende dat het college ten onrechte had besloten dat voor het kappen van de twee bomen geen vergunning vereist was.
Hieruit volgt dat de analoge versie van een bestemmingsplan in principe doorslaggevend is als deze vóór 1 januari 2010 is vastgesteld. Er bestaat namelijk nog een ‘extra categorie bestemmingsplannen’ die zijn vastgesteld tussen 1 juli 2009 en 31 december 2009. Deze bestemmingsplannen kunnen gelijktijdig ‘langs elektronische weg en op papier’ zijn vastgesteld (art. 8.1.4 lid 2 Bro). Indien een dergelijk plan analoog (op papier) is vastgesteld (tot stand gekomen), maar vervolgens langs elektronische weg gepubliceerd is, dan is de analoge versie leidend. Gaat het echter om een plan uit die tijd dat langs elektronische weg is vastgesteld én gepubliceerd, dan is de digitale versie leidend.
Dit onderscheid lijkt op het eerste gezicht onbelangrijk (en ietwat ingewikkeld), maar in de praktijk kan het verschil van groot belang zijn. Bijvoorbeeld voor de vraag of een vergunning nodig is voor een bepaalde handeling, zoals in de zaak van de bomen in de gemeente Arnhem. In deze zaak bleek dat een klein verschil tussen “en” en “;” in de digitale respectievelijk analoge versie van hetzelfde bestemmingsplan grote gevolgen kon hebben voor de vraag of bepaalde bomen vergunningsvrij gekapt konden worden. Bij de vraag of al dan niet een omgevingsvergunning nodig is voor een bepaalde handeling, is dus een goede en zorgvuldige beoordeling van het bestemmingsplan vereist.
Wat betreft de voorrang van de verschillende versies van bestemmingsplannen geldt het volgende:
- Vastgesteld voor 1 juli 2009: analoge versie leidend;
- Vastgesteld tussen 1 juli 2009 en 31 december 2009:
- Analoog (op papier) vastgesteld, maar digitaal gepubliceerd: analoge versie leidend;
- Langs elektronische weg (digitaal) vastgesteld en gepubliceerd: digitale versie leidend;
- Vastgesteld na 1 januari 2010: digitale versie leidend.
Bestemmingsplannen zijn te vinden op de website: www.ruimtelijkeplannen.nl. Op deze publieke website staat bij ieder plan een gekleurd slotje. Een ‘groen slotje’ staat voor een authentiek plan. Als het bestemmingsplan bij een ‘groen slotje’ van na 1 januari 2010 dateert, mag je ervan uitgaan dat de digitale versie van het plan op de website de leidende (juiste) versie is. Als het plan van vóór 1 januari 2010 dateert, bekijk dan op welke wijze het vastgesteld is. Als dat analoog is gebeurd, moet je ervan uitgaan dat niet de digitale versie van het plan, maar de papieren versie van het plan leidend is. Een ‘rood slotje’ staat voor een niet-authentiek plan. Als dat bij het bestemmingsplan staat, mag je niet vertrouwen op de juistheid van dat bestemmingsplan. De inhoud van het plan bij een ‘rood slotje’ kan gebreken bevatten of onvolledig zijn. Daarnaast is er ook nog een ‘grijs slotje’. Dit is voor bestemmingsplannen die niet langs elektronische weg zijn vastgesteld, maar wel op de website zijn opgenomen. Ook daarvoor geldt, dat je moet uitgaan van de papieren versie van het plan. En niet van de digitale versie van het plan, omdat die bij een ‘grijs slotje’ niet leidend is.
Meer weten hierover? Neem contact op met Patrick Grijpstra, advocaat Overheid + Omgeving, via e-mail: p.grijpstra@gca.nl of telefonisch: 0492-780193.