Nu onlangs de Wet kraken en leegstand is aangenomen door de Eerste Kamer wordt kraken naar alle waarschijnlijkheid met ingang van 1 oktober 2010 strafbaar gesteld. Een belangrijk onderdeel van deze wet is het openbare gemeentelijke leegstandsregister. Gemeenten wordt de mogelijkheid geboden om een leegstandsverordening vast te stellen waardoor actief leegstandsbeheer mogelijk wordt. Elke gemeente behoudt echter de autonomie om hiertoe over te gaan zodat de uitvoering van de antikraakwet als het ware bij de gemeenten is komen te liggen.
Krakers nemen ‘bezit’ van een woonruimte zonder toestemming van de eigenaar. In de oude situatie konden krakers huisvrede verwerven in een gekraakte woning, mits deze woning gedurende een jaar niet in gebruik was. Aan die huisvrede ontleenden zij vergaande rechten die het de rechtmatige eigenaar verbood zijn eigen woning binnen te dringen of de krakers uit zijn huis te zetten. Om de beschikking over zijn bezit terug te krijgen moest de eigenaar ofwel overeenstemming bereiken met zijn krakers ofwel zijn krakers dagvaarden en de rechter om ontruiming vragen. In dat laatste geval moest hij aantonen dat hij nieuwe plannen heeft met het object en dat daarbij geen ruimte is voor de krakers.
Wetsvoorstel
Kraken wordt in het aangenomen wetsvoorstel niet langer gezien als een overtreding, maar wordt als een misdrijf aangemerkt. Kraken kan daarmee harder en effectiever worden aangepakt. Door de eigenaar van een gekraakt pand kan voortaan aangifte worden gedaan, de kraker riskeert daarmee zelfs een gevangenisstraf.
Verplichtingen en sancties
Onderdelen van de leegstandsverordening zijn een gebiedsgerichte meldingsplicht voor vastgoedeigenaren van hun leegstaande kantoren, bedrijfspanden en/of winkelpanden en het voeren van een leegstandsoverleg onder leiding van de betreffende gemeente. Dit leidt vervolgens tot een leegstandsbeschikking waaruit volgt of het betreffende gebouw geschikt is voor gebruik. In geval van voortdurende leegstand kunnen gemeenten een ‘gebruiker’ voordragen, welke de eigenaar moet accepteren. Doet hij dat niet dan kan de betreffende gemeente een leegstandsheffing opleggen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten gaat er echter vanuit dat de leegstandsboetes die in de wet zijn opgenomen – maximaal € 7.500,00 per overtreding – te laag zijn om effect te hebben.
Conclusie
Kraken werd voorheen gezien als een oplossing tegen onnodige leegstand. De nieuwe wet lost dit probleem op door vastgoedeigenaren een verplichting op te leggen om bij leegstand snel een nieuwe huurder te vinden. Of het boetebedrag daadwerkelijk te laag is om effect te sorteren zal de praktijk na verloop van tijd uitwijzen.
Voor meer informatie kun je contact opnemen met Guido Goorts, vakgroepleider Vastgoed op 0493-352070 of viag.goorts@gca.nl.
