Op 1 januari 2013 is in het algemene bestuursrecht het relativiteitsvereiste in werking getreden. Met het relativiteitsvereiste is daarvoor al in de Crisis- en Herstelwet ervaring opgedaan. Dit vereiste houdt in dat een belanghebbende niet (meer) iedere rechtsregel of -beginsel kan inroepen om tot een vernietiging van een door hem aangevochten besluit te komen. Een belanghebbende kan enkel nog een beroep doen op een rechtsregel of een algemeen beginsel dat is bedoeld om zijn belangen te beschermen. De relativiteit verlangt dat er steeds een verband moet bestaan tussen de aangevoerde beroepsgrond en de daadwerkelijke reden om een besluit bij de bestuursrechter aan te vechten.
Een voorbeeld
Kort geleden heeft de Rechtbank Oost Nederland uitspraak gedaan in een beroepszaak tegen een verleende evenementenvergunning voor het “Hardshock Festival” in Zwolle. Omwonenden vochten de vergunning aan omdat zij bang waren voor grote overlast van het festival: het ging hen vooral om geluidoverlast. De omwonenden voerden echter ook aan dat de orde en veiligheid bij (eventuele) calamiteiten en de gezondheid van mensen op het terrein in het geding waren. De rechtbank oordeelde dat de argumenten inzake de veiligheid en gezondheid geen verband hadden met de daadwerkelijke reden van de omwonenden om naar de rechter te stappen, namelijk geluidsoverlast. Het ging niet om de belangen van de omwonenden zelf. Om deze reden liet de bestuursrechter de argumenten van de omwonenden over veiligheid en gezondheid buiten beschouwing.
De gevolgen
Het voorbeeld maakt duidelijk dat een belanghebbende niet meer ieder argument kan opvoeren om een onwelgevallig besluit door de bestuursrechter te laten vernietigen. Anders gezegd zal een belanghebbende niet meer “met hagel kunnen schieten” op een besluit. Een belanghebbende zal “gericht moeten schieten” door beroepsgronden te formuleren die verband hebben met een rechtsregel die is geschreven om zijn belang te beschermen. Voor de omwonenden waren dat wel geluidsnormen, maar niet veiligheid- of gezondheidsnormen die er alleen zijn voor bezoekers.
Conclusie
Het relativiteitsvereiste heeft grote gevolgen voor de omvang van het bestuursrechtelijke geschil. Dit vraagt een aangepaste strategie in rechtszaken .
Wilt u weten wat het relativiteitsvereiste betekent voor uw bestuursrechtelijke zaak? Neem dan contact op met Peter Goumans, advocaat Overheid en Omgeving. U kunt hem bereiken via p.goumans@gca.nl of 0492-780 193.
