Op 1 januari 2013 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) gewijzigd door de invoering van de Wet plattelandswoningen. De Wet plattelandswoningen maakt burgerbewoning van agrarische bedrijfswoningen mogelijk. Burgerbewoning van agrarische bedrijfswoningen was immers niet toegestaan. Bovendien blokkeerde burgerbewoning vaak de uitbouw van het bijbehorende agrarisch bedrijf. Ook hiervoor biedt de wet een oplossing. Wat houdt de wettelijke regeling nu precies in?
De wet voorziet er in dat het planologische regime – en dus niet langer het feitelijk gebruik – bepalend is voor de bescherming die een woning geniet tegen milieueffecten. Daarnaast wordt in de wet geregeld dat (voormalige) agrarische bedrijfswoningen (tevens) door derden mogen worden bewoond. De wet regelt dat deze woningen niet worden beschermd tegen milieugevolgen van het bijbehorende bedrijf.
Belangrijke uitspraak
Op 24 juli 2013 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (verder: de Afdeling) een belangrijke uitspraak gedaan over de regeling van een plattelandswoning in een bestemmingsplan. In deze zaak ging het om een woning bij een agrarisch bedrijf die in het bestemmingsplan Buitengebied was aangeduid als plattelandswoning. De gemeente legaliseerde daarmee een al langer bestaande illegale situatie. De Afdeling oordeelde (1) dat de als “plattelandswoning” aangewezen woning geen bescherming krijgt tegen eventuele hinder van het bijbehorende agrarisch bedrijf en (2) dat daarmee het burgergebruik van de woning de exploitatiemogelijkheden van het bijbehorend agrarisch bedrijf niet belemmert. Tot zover sluit het oordeel van de Afdeling naadloos aan bij de Wet plattelandswoningen.
Aanduiding “plattelandswoning” zegt genoeg
Opvallend is echter dat de Afdeling – op grond van de Wet plattelandswoningen – oordeelde dat er vanwege de aanduiding “plattelandswoning” van moet worden uitgegaan, dat er ook sprake is van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat bij die woning. Een nader onderzoek naar het woon- en leefklimaat van de plattelandswoning is daarmee niet nodig. Een aanvaardbaar woon- en leefklimaat kan, zo volgt uit het oordeel van de Afdeling, op voorhand worden aangenomen vanwege de aanduiding “plattelandswoning”. Waarom dit zo is, motiveert de Afdeling spijtig genoeg niet.
Voldoen aan wettelijke afstandsnorm
Verder oordeelde de Afdeling dat voor agrarische bedrijven in de buurt van de aangewezen plattelandswoning de wettelijke afstandsnorm geldt. De afstandsnorm is op grond van de Wet geurhinder en veehouderij 50 meter. Als de afstand van een plattelandswoning tot een nabijgelegen bedrijf meer dan 50 meter is, dan moet volgens de Afdeling, behoudens bijzondere omstandigheden, worden aangenomen dat er bij de plattelandswoning sprake is van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat. Wat “bijzondere omstandigheden” zouden kunnen zijn, licht de Afdeling niet toe. Toepassen van de afstandsnormen zou betekenen dat, ook bij nabijgelegen bedrijven, geen onderzoek naar het woon- en leefklimaat (meer) is vereist. Het is volgens de Afdeling voldoende wanneer aan de afstandsnorm wordt voldaan.
De Raad van State heeft nu voor het eerst de regeling van een plattelandswoning in een bestemmingsplan getoetst. De planregeling kon de toets der kritiek eenvoudig doorstaan.
Deze uitspraak is van groot belang voor agrarische bedrijven en nabijgelegen woningen. Wilt u meer informatie over de mogelijke gevolgen? Neem dan contact op met Peter Goumans, advocaat Overheid + Omgeving. U kunt hem bereiken via p.goumans@gca.nl of 0492-780 193.
