Niet alleen journalisten zijn geïnteresseerd in overheidsgegevens. In gerechtelijke procedures kan het ook nodig zijn om te beschikken over informatie die bij de overheid aanwezig is. In de Wet openbaarheid van bestuur (= Wob) wordt de toegang tot informatie bij bestuursorganen geregeld. Hoe kan die informatie precies worden verkregen?
Iedereen kan bij een bestuursorgaan – met een beroep op de Wob – informatie opvragen over een bestuurlijke aangelegenheid. Het uitgangspunt van de wet is dat overheidsinformatie openbaar is, tenzij de gevraagde informatie niet geschikt is om openbaar te worden gemaakt. De reden is dat burgers met die informatie meer inzicht krijgen in het handelen van de overheid.
Indienen Wob-verzoek
In een Wob-verzoek moet je precies aangeven over welke bestuurlijke kwestie u geïnformeerd wilt worden en welke gegevens je wilt hebben. De overheid moet binnen 4 weken een beslissing nemen op het verzoek. De beslissing mag één keer – voor 4 weken – worden uitgesteld. Als een reactie dan nog uitblijft, kun je de overheid in gebreke stellen. De overheid verbeurt dan dwangsommen. Dit betekent dat de overheid dan een boete moet betalen.
Er zijn natuurlijk gevallen waarin informatie niet openbaar mag worden. De wet kent uitzonderingen. Die uitzonderingen hebben te maken met informatie die de veiligheid van de Staat in gevaar kan brengen of met gegevens die personen of bedrijven vertrouwelijk aan de overheid hebben gegeven.
Bezwaar tegen weigering
Tegen een weigering de gevraagde informatie te verstrekken staat bezwaar en beroep open. In hoogste instantie oordeelt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State over de vraag of afgifte van de gevraagde informatie mocht worden geweigerd. De Afdeling stelt hoge eisen aan de motivering van een besluit waarin een beroep wordt gedaan op een uitzonderingsgrond. Het besluit mag niet in algemene bewoordingen zijn gesteld en moet concreet aangeven welke belangen risicovol zijn en waarom precies de gevraagde informatie niet kan worden gegeven. In een aantal gevallen vraagt de rechter de documenten zelf op bij het bestuursorgaan om te beoordelen of inderdaad sprake is van gegevens die niet mogen worden verstrekt.
Voor meer informatie over de Wet openbaarheid van bestuur kun je terecht bij Peter Goumans, advocaat Overheid en Omgeving. Je kunt hem bereiken via p.goumans@gca.nl of 0492-780193.
