De gemeente bepaalt hoe zij haar grondgebied ruimtelijk inricht. Het bestemmingsplan heeft hierin een centrale betekenis. Het bestemmingsplan regelt waar en hoe gebouwd mag worden en hoe gronden mogen worden gebruikt. De wet verplicht de gemeente tot het opnemen van overgangsrecht in elk bestemmingsplan. Hoe werkt dit precies?
Overgangsrecht
Indien een gemeente een nieuw bestemmingsplan vaststelt, kan dit nieuwe bestemmingsplan afwijken van de bestaande situatie. De bestaande situatie wordt dan in feite wegbestemd. Als een goede ruimtelijke ordening dat verlangt is dat toegestaan. Voor die situaties moet het bestemmingsplan een regeling bieden. Het Besluit ruimtelijke ordening verplicht de gemeente om overgangsrecht op te nemen in het bestemmingsplan. Hiervoor wordt een standaardregeling voorgeschreven die onderscheidt maakt tussen bouwen en gebruik.
Voor bouwen dient elk bestemmingsplan de volgende overgangsbepaling te bevatten:
“Een bouwwerk dat op het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan aanwezig of in uitvoering is, dan wel gebouwd kan worden krachtens een omgevingsvergunning voor het bouwen, en afwijkt van het plan, mag, mits deze afwijking naar aard en omvang niet wordt vergroot,
a. gedeeltelijk worden vernieuwd of veranderd;
b. na het teniet gaan ten gevolge van een calamiteit geheel worden vernieuwd of veranderd, mits de aanvraag van de omgevingsvergunning voor het bouwen wordt gedaan binnen twee jaar na de dag waarop het bouwwerk is teniet gegaan”
Het overgangsrecht ten aanzien van gebruik luidt als volgt:
“Het gebruik van gebouwen en gronden dat bestond op het tijdstip van het van kracht worden van het plan en dat hiermee in strijd is, mag worden voortgezet en gewijzigd, mits de aard van de afwijking ten opzichte van het in dit plan bepaalde niet wordt vergroot”.
Gevolgen
In beginsel moet de gemeente in bestemmingsplannen bestaande bebouwing en gebruik respecteren. Wegbestemmen is toegestaan als een goede ruimtelijke ordening dat vereist. Dat betekent echter niet dat bestaande bebouwing of bestaand gebruik meteen illegaal is. Als een agrarische bedrijfsbestemming wordt vervangen door de bestemming Wonen heeft dat niet tot gevolg dat de agrarische bedrijfsvoering meteen moet worden beëindigd. Het overgangsrecht regelt dat de bedrijfsexploitatie door mag gaan. Maar het overgangrecht bevat wel beperkingen. Nieuwbouw is niet langer toegestaan en bestaande bebouwing mag hooguit worden onderhouden.
Nieuw bestemmingsplan
Wanneer de gemeente een nieuw bestemmingsplan in procedure brengt, is het van groot belang om te bekijken of jouw gronden conform de bestaande situatie worden bestemd. Als dat niet het geval is, krijg je te maken met het overgangsrecht. Aan een bestemmingsplanprocedure zijn rechtsbeschermingsmogelijkheden verbonden. Maak je daarvan gebruik als je niet kunt instemmen met de planregeling.
Wil je meer informatie over het overgangsrecht in bestemmingsplannen dan kun je terecht bij Irene van Geel, advocaat milieu + omgeving en vastgoed via i.van.geel@gca.nl of 0492-780181
Meld je aan voor de nieuwsbrief!
Wil je op de hoogte blijven van de juridische ontwikkelingen? Meld je dan GRATIS aan voor dé juridische nieuwsbrief!