Overeenkomst van opdracht of arbeidsovereenkomst?
Regelmatig wordt aan de rechter de vraag voorgelegd of er sprake is van een overeenkomst van opdracht of een arbeidsovereenkomst. Ondanks het feit dat partijen schriftelijk een overeenkomst van opdracht zijn aangegaan, kan er namelijk sprake zijn van een arbeidsovereenkomst. Hoe beoordeelt de rechter dit?
De rechter kijkt allereerst naar de bedoeling van partijen en daarnaast naar de wijze waarop zij de overeenkomst feitelijk hebben uitgevoerd. Hierbij is niet één enkel kenmerk beslissend, maar moet gelet worden op alle rechtsgevolgen die partijen aan hun rechtsverhouding hebben verbonden.
Het onderscheidende element tussen een overeenkomst van opdracht en een arbeidsovereenkomst is het element ‘in dienst’. Daarbij is van belang of er sprake is van een gezagsverhouding en er aldus een instructiebevoegdheid aanwezig is. Het bestaan van een instructiebevoegdheid betekent echter niet automatisch dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst, omdat ook de opdrachtnemer gehouden is gevolg te geven aan aanwijzingen van de opdrachtgever. Naast de instructiebevoegdheid is o.a. relevant het karakter van de beloning, de mate waarin degene die de arbeid verricht ondernemersrisico draagt en de vrijheid ten aanzien van de werkindeling.
Ontbreekt het element ‘in dienst’, dan wordt de overeenkomst om arbeid te verrichten beschouwd als een overeenkomst van opdracht. Het is dus van belang om de zelfstandigheid van een opdrachtnemer te benadrukken.
Voor een opdrachtgever is het daarnaast van belang dat dat de opdrachtnemer over een VAR-wuo (verklaring arbeidsrelatie – winst uit onderneming) beschikt. Met een VAR-wuo ziet de Belastingdienst de opdrachtnemer voor 100% als zelfstandig ondernemer. De opdrachtgever hoeft over de inkomsten dan geen loonbelasting/premie volksverzekeringen in te houden en af te dragen. De opdrachtgever is, wanneer aan de voorwaarden van de Belastingdienst wordt voldaan, dan ook gevrijwaard voor eventuele naheffingen.
Let op: Een VAR-wuo betekent echter niet dat de opdrachtgever ook gevrijwaard is van arbeidsrechtelijke claims (denk aan het ontslagrecht). Vermijd als opdrachtgever dan ook iedere schijn van een arbeidsovereenkomst door o.a. de navolgende tips op te volgen:
- Betaal de opdrachtnemer uit op factuurbasis (geen doorbetaling tijdens vakantie en ziekte);
- Neem geen uitgebreide instructiebevoegdheid in de overeenkomst van opdracht op;
- Geef in de overeenkomst van opdracht aan dat de werkzaamheden door de opdrachtnemer zelfstandig en naar eigen inzicht worden uitgevoerd;
- Laat de opdrachtnemer zijn eigen werktijd indelen;
- Neem geen concurrentiebeding in de overeenkomst van opdracht op.
Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen via 0493-352070.