Recent heeft Defensie laten weten dat zij meer geld beschikbaar hebben om te trainen; het gevolg hiervan is dat zij meer vliegactiviteiten nodig hebben. Volgens Defensie kunnen de bestaande luchtbases niet extra belast worden. Om die reden heeft Defensie besloten om de luchtbasis De Peel weer in gebruik te gaan nemen voor oefeningen.
Inmiddels hebben diverse informatieavonden plaatsgevonden (Merselo & Milheeze) over de plannen van Defensie. Door inwoners van beide dorpen werd emotioneel gereageerd aangezien de luchtbasis immers al 23 jaar “gesloten” was. Althans, dat dachten omwonenden. De grondslag om de luchtbasis te gebruiken volgt uit het Luchthavenbesluit. Dat besluit is nooit ingetrokken waardoor Defensie met de oude vergunning de luchtbasis weer nieuw leven in wil blazen.
Actuele status
Op dit moment heeft de Notitie Reikwijdte en Detailniveau ter inzage gelegen voor eenieder. Er zijn volgens Defensie ongeveer 400 zienswijzen ingediend. Aan de hand van de zienswijzen zal Defensie besluiten welke informatie noodzakelijk is voor het opstellen van de Milieu Effect Rapportage (MER). In deze MER worden de gevolgen voor de omgeving onderzocht. Deze rapportage dient dan ook als basis voor latere besluitvorming.
De reden waarom Defensie de plannen nu bekend maakt heeft te maken met het feit dat er uiterlijk vóór 1 november 2021 een luchthavenbesluit vastgesteld moet worden. Zonder luchthavenbesluit is het namelijk niet mogelijk om de luchtbasis te blijven gebruiken.
Veel vragen
Omwonenden hebben veel vragen en met name ook kritiek over het feit dat zij worden overvallen door deze plannen. Bewoners hebben immers tientallen jaren geen activiteiten meer gezien of gehoord en zouden in de toekomst 3600 vliegbewegingen moeten gaan accepteren. Het is logisch dat omwonenden zich hiermee niet kunnen verenigen en veel vragen hebben. Op deze pagina informeren wij omwonenden over de actuele thema’s en vragen die worden gesteld. Goorts + Coppens heeft een e-mailadres geopend voor vragen over de luchtbasis: vliegbasis@gca.nl.
Vrije advocaatkeuze
Veel omwonenden hebben kenbaar gemaakt dat zij het absoluut niet eens zijn met de plannen van Defensie en gebruik zullen maken van de mogelijkheid om bezwaar en beroep aan te tekenen. Voor deze procedures geldt dat je geen advocaat of jurist hoeft te zijn om de procederen. Je mag zelf procederen. Indien je wel gebruik wil maken van een advocaat zal al snel de vraag opkomen: wat kost dat dan?
Indien je een rechtsbijstandverzekering hebt, kost de procedure je niets aangezien je op kosten van de rechtsbijstandverzekering een advocaat mag uitkiezen (binnen het verzekerd maximum). Aangezien veel omwonenden hebben aangegeven dat zij willen procederen zal een grote groep omwonenden actief zijn waardoor kosten gedeeld kunnen worden. Mocht je dus geen rechtsbijstandverzekering hebben dan kan kun je je bijvoorbeeld aansluiten bij een collectief. Indien je namelijk besluit om met een groep te procederen dan kunnen de kosten gedeeld worden.
Let op: op het moment van schrijven geldt het recht op vrije advocaatkeuze nog niet; dit geldt pas zodra er sprake is van een concreet besluit. In dit geval is dat het ontwerp-luchthavenbesluit.
Wij begrijpen dat er nu vragen zijn over de procedure en met name de kans van slagen. Wij hebben daarom een e-mailadres geopend waar omwonenden hun vragen kenbaar kunnen maken.
Moet ik individueel of als collectief de strijd aangaan?
We krijgen regelmatig de vraag hoe men het beste op kan komen tegen de plannen van Defensie. Een collectief starten, wellicht in de vorm van een stichting? Of toch ieder voor zichzelf, maar in grote getalen?
Voordat wij deze vraag beantwoorden is het goed om te vermelden dat de bestuursrechter een uitspraak doet op basis van de beroepsgronden die worden aangevoerd. Een bestuursrechter houdt geen rekening met het feit of er 500 of 10 beroepschriften worden ingediend. Dat betekent dat massale steun voor de procedure tegen de plannen, juridisch geen verschil zal maken.
Is het verstandig om een stichting op te richten? Het antwoord is niet eenvoudig aangezien dat niet met ja/nee beantwoord kan worden. Op het moment dat je over een rechtsbijstandverzekering beschikt, heb je als verzekerde recht op juridische ondersteuning en geldt het recht op vrije advocaatkeuze. Op het moment dat je onder een stichting valt, kan de rechtsbijstandverzekering daar moeilijk over doen. Het is immers de stichting die gaat procederen en niet jijzelf.
Hoewel iedereen hetzelfde belang heeft (niet meer vliegen op luchtbasis De Peel) is de insteek bij eenieder anders. Voor agrarische ondernemers gelden andere belangen dan voor verenigingen die zich inzetten voor de natuur. Voor omwonenden geldt vervolgens weer dat zij vrezen voor een onacceptabel woon- en leefklimaat. Kortom, diverse belangen die moeilijk vanuit één stichting te behartigen zijn.
Anderzijds is het wel mogelijk dat mensen met hetzelfde belang zich verenigen om de krachten te bundelen. De stichting of vereniging kan dan vervolgens verder procederen. Volgens rechtspraak moet de stichting/vereniging echter wel goed vastgelegd te hebben waarom zij procederen en daarnaast moet de stichting/vereniging die activiteiten conform de statuten ook uitvoeren.
Op basis van de praktijk adviseren wij eenieder om zélf een zienswijze in te dienen (al dan niet met behulp van een rechtsbijstandverzekering) maar periodiek goed af te stemmen met vertegenwoordigers van andere groepen. Zo is het mogelijk om ervoor te kiezen dat een afvaardiging van bepaalde groepen periodiek samen komt en zij informatie kenbaar maken en de gemaakte afspraken terugkoppelen naar hun achterban.
Wat zijn de belangrijkste argumenten om de vliegbasis tegen te houden?
Omwonenden willen weten wat de belangrijkste argumenten zijn om de luchtbasis tegen te houden.
Een begrijpelijke vraag omdat u natuurlijk wilt weten wat uw kansen zijn.
Tegen de vliegbasis zijn legio argumenten aan te voeren. Er valt te denken aan geluidsoverlast, uitstoot van fijnstof, overbelasting van het luchtruim, maar ook lichamelijke en psychische overlast door meer vliegverkeer. Nu al dieper ingaan op argumenten is echter een stap te ver. Op dit moment hebben we slechts een Notitie Reikwijdte en Detailniveau en daarin staan de zaken die in ieder geval onderzocht moeten worden. Waar precies mee gerekend is en welke omstandigheden worden meegenomen is nu nog niet duidelijk. De concrete informatie volgt pas in het ontwerp-luchthavenbesluit. Pas op dat moment kunnen we bezien wat de inhoud is van het besluit, op grond van welke gegevens en rapporten het besluit wordt genomen en welke standhoudende argumenten er aangevoerd kunnen worden in strijd tegen de basis.
Eerdere uitspraken tegen vliegvelden
De rechtszaken die gaan volgen tegen Luchtbasis De Peel is niet de eerste, maar zal plaatsnemen tussen een al maar groeiende lijst met uitspraken. Eerdere uitspraken van rechters noemt men in juridische taal ‘jurisprudentie’. In deze uitspraken is het volgende terug te zien:
- 30 september 2015 – Zeeland
Als een luchthavenbesluit wordt vastgesteld, worden hierin géén vliegroutes vastgesteld.
- 15 november 2017 – Overijssel
Een vereniging van omwonenden kan belanghebbend zijn wanneer er leden zijn die gezien de situering van hun woning en de verwachte geluidproductie van vliegtuigen belanghebbenden zijn bij het besluit. De vereniging brengt een bundeling tot stand van rechtstreeks bij het bestreden besluit betrokken individuele belangen. De feitelijke werkzaamheden van de vereniging moeten daarin besloten worden geacht.
- 18 januari 2017 – Lelystad
Tegen een luchthavenbesluit voor een luchthaven van nationale betekenis kan géén beroep worden ingesteld (Luchtbasis De Peel wordt niet aangemerkt als een luchthaven van nationale betekenis!).
Daarnaast is in deze uitspraak bepaald dat het niet verlenen van toestemming voor het plaatsen van benaderingslichten op een perceel van een omwonenden geen belemmering is voor het vaststellen van het bestemmingsplan. Als een omwonende van Luchtbasis De Peel dus weigert om bepaalde verlichting op zijn akker toe te staan, wil dit niet zeggen dat het bestemmingsplan niet kan worden vastgesteld.
