Mensen met schulden moeten steeds vaker rondkomen van een lager inkomen dan wat het ‘bestaansminimum’ wordt genoemd. Dit komt vaak door een opeenstapeling van beslagen op inkomsten. Hierdoor komen meer en meer huishoudens steeds dieper in de schulden.
Dit wordt ten eerste veroorzaakt doordat de bevoegdheden van schuldeisers sterk uiteenlopen. De ene schuldeiser heeft veel sterkere rechten dan de andere. Kleinere bedrijven komen als schuldeiser vaak als laatste aan de beurt. Dit heeft tot gevolg dat zij tot het uiterste gaan om beslag te leggen op inkomsten van schuldenaren.
In de afgelopen jaren zijn er voor bepaalde schuldeisers bovendien nieuwe bevoegdheden gecreëerd:
– de zorgverzekeraar: mag rechtstreeks, na zes maanden premieachterstand, een hogere bestuursrechtelijke premie innen van het inkomen;
– de belastingdienst en de gemeente: mogen rechtstreeks de aanslag van de bankrekening van de schuldenaar afschrijven;
– de hypotheekverstrekker: beschikt direct over de bevoegdheid om de woning te laten veilen of onderhands te verkopen. Zelfs zonder de goedkeuring van de schuldenaar. Ook kan de hypotheekverstrekker direct beslag leggen op het loon.
Een tweede oorzaak van de opeenstapeling van beslagen komt door de prestatieafspraken die met gerechtdeurwaarders worden gemaakt. Hierdoor zetten zij alles op alles om het bewuste bedrag te incasseren. Voor 2001 hadden schuldenaars vaak dezelfde lokale gerechtsdeurwaarders, maar sinds 2001 mogen gerechtsdeurwaarders door het hele land werken, waardoor zij niet langer de persoon achter de schuldenaar kennen. Dit betekent dat veel gerechtsdeurwaarders niet meer bereid zijn een passende oplossing te bieden. Vaak weten zij niet eens hoeveel collega’s met dezelfde schuldenaar bezig zijn.
Bij schuldenaars die niet willen betalen, werken deze maatregelen wellicht goed. Bij mensen die wel willen, maar niet kunnen betalen, ligt dit anders. Door te veel beslagen kunnen schuldenaars niet langer voorzien in hun normale levensonderhoud. Verschillende Kamerleden hebben moties ingediend om deze problemen aan te pakken. Na de val van het kabinet zijn de moties echter aangehouden. Voorlopig zal er dus geen oplossing komen voor deze groeiende problematiek.
Wat kan een schuldenaar doen? Als er beslag is gelegd op zijn zorg- en/of huurtoeslag, is er een ontsnappingsroute, indien de schuldenaar hierdoor niet langer aan zijn lopende betalingsverplichtingen kan voldoen. In dat geval kan de rechter worden verzocht om deze toeslagen beslagvrij te maken, waardoor de schuldenaar de toeslagen kan gebruiken om aan zijn verplichtingen te voldoen.
Voor meer informatie over dit onderwerp kun je contact opnemen met Luc Tacx, advocaat onderneming via telefoonnummer 0493 – 352070 of via l.tacx@gca.nl.
