Als je een rechtsbijstandverzekering hebt, heb je in veel gevallen het recht om je eigen advocaat te kiezen. Het recht op vrije advocaatkeuze is een fundamenteel recht van een verzekerde die een rechtsbijstandverzekering heeft afgesloten. Het houdt in dat een verzekerde zelf, op kosten van de rechtsbijstandsverzekeraar, een advocaat naar keuze kan inschakelen. Dit recht heeft een verzekerde in elk geval op het moment dat sprake is van een gerechtelijke of een administratieve procedure. Maar een verzekerde heeft dat recht volgens het Europese Hof zelfs al, als de verzekerde nog in de minnelijke fase zit.
Met de uitspraak van het Europees Hof komt er voor verzekerden een verdere uitbreiding van het recht op vrije advocaatkeuze. Het betekent dat niet alleen een verzekerde een eigen advocaat kan kiezen indien sprake is van een procedure, maar dat ook in het voortraject een recht op vrije advocaatkeuze geldt. Het Europees Hof staat in ieder geval aan de kant van de verzekerden. De nationale rechter die om advies heeft gevraagd zal in de zaak waar de Europese regelgeving in kwestie een rol speelde, rekening moeten houden met de interpretatie van het Europees Hof.
Op dit moment heeft de Nederlandse rechter nog geen vonnis gewezen waarin zij over dit vraagstuk oordeelt, maar het Kifid (Klachteninstituut Financiële Dienstverlening) wel. Het Kifid heeft namelijk op 31 maart 2021 een belangrijke uitspraak gedaan over de verdere uitbreiding van het recht op vrije advocaatkeuze.
Achtergrond uitspraak Kifid
Wat speelde er in de zaak bij het Kifid? Een consument heeft een beroep gedaan op haar rechtsbijstandverzekering naar aanleiding van een negatief artikel wat over haar is gepubliceerd. Het artikel zorgde voor reputatieschade en minder inkomsten. DAS heeft de zaak in behandeling genomen en heeft aangegeven dat de kosten die zij had gemaakt of moest maken voorafgaand aan een procedure niet voor vergoeding aan aanmerking komen. Als het uiteindelijk tot een procedure zou komen, zouden die kosten wel vergoed worden. De consument heeft later DAS nogmaals verzocht de gemaakte advocaatkosten te vergoeden, maar DAS gaf wederom aan dat de kosten voor een advocaat in het minnelijke traject niet voor vergoeding in aanmerking komen. DAS weigert dan ook de gemaakte advocaatkosten in de minnelijke fase te vergoeden. De consument vond dat zij de door haar gewenste advocaat mocht inschakelen op kosten van de rechtsbijstandsverzekeraar en besloot haar zaak aan Kifid voor te leggen.
Het Kifid volgt de uitspraak van de uitspraak van het Europees Hof en is van mening dat het begrip ‘gerechtelijke procedure’ niet moet worden beperkt door een onderscheid te maken tussen een voorbereidende fase en besluitfase. Elke fase die kan leiden tot een procedure bij de rechterlijke instantie, dus ook een voorafgaande fase, valt onder het begrip. De voorwaarde die geldt is dat er wel sprake van een conflict moet zijn, een belangentegenstelling. Dat houdt in: een verzekerde moet in elke fase die tot een procedure bij de rechter kan leiden de mogelijkheid hebben de door hem gewenste externe rechtshulpverlener in te schakelen, aldus Kifid.
Inmiddels is op de website van DAS te lezen dat zij beroep instelt bij de Commissie van Beroep.
Wat betekent dit voor jou?
Al met al heeft deze uitspraak meer duidelijkheid gebracht over het recht op vrije advocaatkeuze in de Nederlandse praktijk. Niet alleen als een procedure moet worden gestart in een bepaalde zaak, heb je het recht om je eigen advocaat te kiezen maar dus ook in het voortraject. Dit heeft voor de verzekerde als voordeel dat hij/zij een advocaat kan kiezen die hij/zij kent, die ervaren is, bij de verzekerde om de hoek zit en zorgt voor persoonlijk contact en snelle dienstverlening.
Ben je benieuwd naar wat wij voor je kunnen betekenen? Neem dan gerust contact met ons op of vul de online-checklist in.
