De overheid maakt bij het handhaven veelal gebruik van de last onder dwangsom. Kort gezegd betekent dit dat de overtreder de kans krijgt om de overtreding binnen een bepaalde termijn ongedaan te maken. Doet de overtreder dat niet, dan verbeurt de overtreder een dwangsom of meerdere dwangsommen.
In deze procedures is het van belang dat u als adviseur uw cliënt tijdig informeert over de gevolgen van deze last onder dwangsom. De last is een besluit waartegen bezwaar open staat. Op het moment dat uw cliënt geen bezwaar maakt tegen de last onder dwangsom en pas bij de invordering van de dwangsommen aangeeft dat de last onder dwangsom ten onrechte is opgelegd, is uw cliënt te laat en kan de overheid gaan invorderen. Volgens vaste rechtspraak staat het besluit dan in rechte vast en zal de bestuursrechter altijd uitgaan van de juistheid van het besluit, ook al deugt het besluit niet.
Op 22 juli 2015 heeft de Raad van State weer een uitspraak gedaan over deze situatie. Het ging om de last onder dwangsom die was opgelegd met betrekking tot de permanente bewoning van recreatiewoningen. In deze zaak had de overtreder geen bezwaar gemaakt tegen de last onder dwangsom. Dat betekent dat de bestuursrechter moest uitgaan van de juistheid van het besluit. In eerste instantie heb je dan als overtreder een forse afstand en lijkt de wedstrijd verloren.
De overwinning werd uiteindelijk toch binnen gehaald vanwege verjaring van de invorderingsbevoegdheid. Op grond van de Algemene wet bestuursrecht verjaart een invorderingsbevoegdheid van een verbeurde dwangsom binnen één jaar. Dat betekent dat de overheid een jaar de tijd heeft om een verbeurde dwangsom, nadat de overtreding heeft plaatsgevonden en dus is waargenomen door een toezichthouder, in te vorderen. De invordering start met een invorderingsbeschikking maar daarna blijft het vaak lange tijd stil. Op het moment dat de overheid de invordering niet tijdig stuit, verjaart het recht om in te vorderen en hoeft uw cliënt dus niet te betalen. De overheid heeft in dat geval namelijk geen bevoegdheid.
In de uitspraak van 22 juli 2015 heeft de Raad van State overwogen dat de aanmaning de volgende componenten dient te bevatten:
- Binnen één jaar na verbeuring van de dwangsom
- Verzoek om op korte termijn over te gaan tot betaling (twee weken)
- Uit de aanmaning dient onmiskenbaar te blijken dat, indien niet betaald wordt, dwanginvordering zal volgen
In de uitspraak van 22 juli 2015 overweegt de Raad van State dat weliswaar tijdig een brief is gestuurd maar dat de brief niet voldoet aan het vereiste dat uit de brief onmiskenbaar moet blijken dat, indien niet binnen twee weken wordt betaald, dwanginvordering zal volgen.
Conclusie
U doet er verstandig aan om uw cliënt, indien zij een last onder dwangsom hebben ontvangen, te adviseren binnen de bezwaartermijn (6 weken) bezwaar in te dienen. Doet uw cliënt dat niet dan is een groot gedeelte van de discussieruimte weg. Bij de invordering is in dat geval alleen de vraag aan de orde of de overtreding daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Mocht uw cliënt toch geen bezwaar hebben gemaakt tegen de last onder dwangsom, bekijk dan goed of de invordering van de last onder dwangsom niet verjaard is. Is de vordering verjaard, dan staat de overheid buitenspel.
Heeft u vragen over dit onderwerp neemt u dan contact op met Ruud Verkoijen, advocaat Overheid + Omgeving via 0492-780194 of via r.verkoijen@gca.nl.
