Stel, je hebt een schuur in je tuin staan waarvoor een vergunning nodig is, maar je hebt er geen vergunning voor. De gemeente komt er op een bepaald moment achter dat de schuur een illegaal bouwwerk is. Er zijn dan drie mogelijkheden hoe deze situatie opgelost kan worden.
Mogelijkheid 1:
De gemeente wil niet dat de schuur blijft staan en begint met handhaven, met als gevolg dat de gemeente een handhavingsbesluit oplegt met als doel dat de schuur gesloopt wordt.
Mogelijkheid 2:
De gemeente wil beginnen met handhaven, maar er bestaat zicht op legalisatie (het is mogelijk dat er een vergunning voor de schuur kan komen). In dat geval kun je een vergunning voor de schuur aanvragen.
Mogelijkheid 3:
De gemeente heeft geen moeite met de schuur en besluit hiertegen niet handhavend op te treden. De schuur blijft nog steeds illegaal, maar de gemeente gedoogt het bestaan ervan. De gemeente heeft in dit geval een zogenaamde gedoogverklaring afgegeven.
Wat kun je doen?
Wanneer je het niet eens bent met een besluit van de gemeente, zoals een handhavingsbesluit of de afwijzing voor een vergunningsaanvraag, kun je in bezwaar en beroep gaan. Wanneer je het niet eens bent met een gedoogverklaring, is het verhaal anders, aangezien het volgens de wet geen besluit is en er daarom geen mogelijkheid is om hiertegen in bezwaar of beroep te gaan. Op 16 januari heeft advocaat-generaal Widdershoven een conclusie[1]uitgebracht aan de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna ABRvS) over de gedoogverklaring. In deze conclusie geeft de advocaat-generaal advies aan de ABRvS. De conclusie laat zich het beste uitleggen aan het voorbeeld van de illegale schuur in de tuin.
Conclusie 1:
Je hebt een illegale schuur in je tuin staan. Je buurman is niet blij met deze schuur en dient een handhavingsverzoek bij de gemeente in. De gemeente beslist dat het geen probleem met de schuur heeft en geeft een gedoogverklaring af. Wanneer de gemeente in dit geval de beslissing maakt om te gedogen, moet zij het handhavingsverzoek dus weigeren. Je buurman kan in dit geval bezwaar en beroep tegen het handhavingsbesluit aantekenen, waarmee ook indirect de gedoogverklaring ter discussie gesteld wordt. In dit geval heeft het geen zin om zelf bezwaar of beroep indienen, omdat je geen belang hebt bij deze procedure. De schuur mag namelijk gewoon blijven staan.
Conclusie 2:
Je weet dat de schuur illegaal in je tuin staat. Je vraagt aan de gemeente of ze een gedoogverklaring willen afgeven en de gemeente geeft die ook af. Je buurman is het hier niet mee eens en kan in dit geval in bezwaar en beroep gaan, niet omdat er een gedoogverklaring is afgegeven, maar omdat de gemeente met de gedoogverklaring weigert te handhaven. Een schriftelijke weigering tot handhaven, wordt volgens de wet gelijk gesteld met een besluit, waardoor je buurman hier wel in bezwaar en beroep kan gaan en met de weigering staat ook indirect de gedoogverklaring ter discussie stelt. Zelf kun je niet in bezwaar of beroep gaan, omdat de schuur gewoon mag blijven staan en je daarom geen belang hebt.
Conclusie 3:
Tegen de gedoogverklaring zelf kan je niet in bezwaar of beroep gaan. Hier kan ooit een reden voor zijn, de gemeente heeft bijvoorbeeld als voorwaarde gesteld dat de schuur niet vergroot mag worden. Ook tegen de intrekking van een gedoogverklaring kun je niet in bezwaar of beroep gaan. Er is hierop één uitzondering. Wanneer het onevenredig bezwarend is om via een ander soort besluit een oordeel te krijgen over de voorwaarden, kun je wel in bezwaar en beroep gaan. Hiervan is echter niet snel sprake. In het voorbeeld met de voorwaarde dat de schuur niet vergroot mag worden kun je besluiten om de schuur alsnog te vergroten om zo een handhavingsbesluit uit te lokken. Vervolgens kun je tegen het handhavingsbesluit in bezwaar en beroep en indirect de voorwaarde van de gedoogverklaring ter discussie stellen.
Het advies dat de advocaat-generaal gegeven is niet bindend voor de ABRvS. Na de uitspraak van de afdeling is het hopelijk duidelijker hoe er met de gedoogverklaring moet worden omgegaan in verband met bezwaar en beroep.
Vragen?
Vragen over de gedoogverklaring of heb je een vraag over dit artikel? Neem dan contact op met:
Telefoon: 06 – 21 83 74 43,
Mail: r.verkoijen@gca.nl
