Jaarlijks overlijden er circa 135.000 mensen in Nederland. In al deze gevallen is er sprake van een nalatenschap die afgewikkeld moet worden. De wet bepaalt wie de erfgenamen van een overledene zijn. Kinderen worden (samen met de echtgenoot van de overledene) door de wet als eerste tot erfgenamen aangewezen. Zijn de ouders het hiermee niet eens, dan kunnen zij bij testament hun kinderen onterven. Dit betekent echter niet dat het kind helemaal geen aanspraak meer heeft op (een deel van) de nalatenschap.
Legitieme portie
De legitieme portie is het deel van de nalatenschap waarop een kind altijd recht heeft, wanneer je als kind bijvoorbeeld bent onterfd door je ouders. Ook een kind dat dat de nalatenschap verwerpt, kan een beroep doen op de legitieme portie. De waarde van wat het kind als erfgenaam had kunnen krijgen, komt dan echter in mindering op de legitieme portie. Het is dan immers de schuld van het kind zelf dat hij minder krijgt dan hij had kunnen ontvangen.
De legitieme portie is een vordering in geld. Diegene die een beroep doet op de legitieme portie is dan ook een schuldeiser van de nalatenschap. De legitieme portie bedraagt de helft van het erfdeel dat het kind normaal gesproken zou ontvangen (behoudens uitzonderingen, wanneer er bijvoorbeeld een testament is van vóór 1 januari 2003).
De legitieme portie wordt berekend aan de hand van de totale waarde van de nalatenschap, vermeerderd met bepaalde giften die door de ouder tijdens het leven zijn gedaan. Deze giften worden in aanmerking genomen, zodat een kind niet benadeeld wordt door een ouder die vooruitlopend op zijn overlijden grote schenkingen heeft gedaan.
Opeisbaarheid en vervaltermijn
De geldvordering is opeisbaar nadat zes maanden zijn verstreken na het overlijden van de ouder. In het testament kan echter zijn bepaald dat de vordering van het kind pas opeisbaar is bij het overlijden van de echtgenoot. Een beroep op de legitieme portie kan dus tot gevolg hebben dat het kind uiteindelijk nog niets ontvangt, bijvoorbeeld wanneer de echtgenoot alles heeft opgemaakt.
De mogelijkheid om een beroep te doen op de legitieme portie vervalt als het kind niet binnen een door een belanghebbende (bijvoorbeeld de echtgenoot) gestelde redelijke termijn heeft verklaard dat hij de legitieme portie wenst te ontvangen. Voorts vervalt deze mogelijkheid uiterlijk vijf jaar na het overlijden van de ouder. Deze termijn van vijf jaar kan niet worden gestuit of verlengd, maar vervalt van rechtswege.
Conclusie
Wil je aanspraak maken op de legitieme portie, zorg dan dat je binnen vijf jaar na het overlijden van je ouder aan de gezamenlijke erfgenamen hebt verklaard dat je een beroep doet op de legitieme portie.
Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen via 0493-352070.
