Op het moment dat een bestemmingsplan ouder wordt dan 10 jaar, vervalt ingevolge artikel 3.1 lid 4 van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) de bevoegdheid om leges te heffen van na dat tijdstip door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten die verband houden met het bestemmingsplan. Over de strekking en reikwijdte van dit legesverbod wordt in de rechtspraak meer en meer duidelijkheid verschaft. Zo oordeelde het Gerechtshof Den Haag in maart 2016 over door de gemeente Teylingen in rekening gebrachte leges voor de aanvraag van een omgevingsvergunning, dat de voornoemde hoofdregel van artikel 3.1 lid 4 Wro van toepassing was.
Volgens het Hof is het in behandeling nemen van een aanvraag om omgevingsvergunning een met het bestemmingsplan samenhangende dienst, reden waarom dat bij een bestemmingsplan dat ouder is dan 10 jaar tot gevolg heeft dat de bevoegdheid om leges te heffen, is vervallen voor alle door of namens de gemeente verrichte werkzaamheden bij de behandeling van de vergunningaanvraag. Het Gerechtshof Den Haag geeft dus een ruime uitleg aan het begrip ‘diensten die verband houden met het bestemmingsplan’.
Het Hof heeft (in r.o. 8.3) overigens gesteld dat een uitzondering op de voornoemde hoofdregel bestaat: Indien de aanvraag niet uitsluitend aan het bestemmingsplan wordt getoetst, maar ook de overige in artikel 2:10 lid 1 Wabo genoemde toetsingsgronden onderdeel uitmaken van de behandeling van de aanvraag door de gemeente én deze werkzaamheden in de gemeentelijke Legesverordening als afzonderlijke belastbare diensten zijn aangewezen, dan is het heffen van leges wel mogelijk voor de toetsing van de bouwactiviteiten aan het bouwbesluit, de bouwverordening en de redelijke eisen van welstand bij een bestemmingsplan dat ouder is dan 10 jaar. Nu het toetsen van de voornoemde verschillende onderdelen in de gemeente Teylingen niet als afzonderlijke belastbare diensten waren aangewezen, was de uitzondering op de hoofdregel niet van toepassing, aldus het Hof.
De uitspraak van het Gerechtshof Den Haag over de strekking en reikwijdte van het legesverbod ex artikel 3.1 lid 4 Wro staat niet op zichzelf. Meer uitspraken volgen nog, zodat de definitieve uitleg hiervan vermoedelijk door de Hoge Raad zal worden bepaald. Tot die tijd kan in elk geval een beroep worden gedaan op de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag van 30 maart 2016 (ECLI:NL:GHDHA:2016:906) om aan te vechten dat legeskosten verschuldigd zijn voor diensten door of namens de gemeente die verband houden met een meer dan 10 jaar oud bestemmingsplan.
Heeft u vragen over dit onderwerp of wilt u weten of ten onrechte legeskosten zijn opgelegd? Neemt u dan contact op met onze specialist op het gebied van leges: Irene van Geel, advocaat Milieu + Omgeving, via telefoonnummer 0493-352070 of i.van.geel@gca.nl
