In een zaak waar de Hoge Raad (LJN: BV6698) uiteindelijk duidelijkheid schepte, stelde de gedaagde partij (een buitenlands bedrijf) zich op het standpunt, dat zij niet gehouden was een overeenkomst met de eisende partij (een Nederlands persoon) na te komen, omdat deze overeenkomst niet door de gedaagde partij ondertekend was, maar slechts door haar was geparafeerd. Volgens de gedaagde partij was met een paraaf niet voldaan aan het vereiste van ondertekening in artikel 156 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv).
Artikel 156 lid 1 Rv luidt: “Akten zijn ondertekende geschriften, bestemd om tot bewijs te dienen.” In lid 2 en lid 3 van datzelfde artikel wordt een onderscheid gemaakt tussen enerzijds authentieke akten, die worden opgemaakt door een bevoegd ambtenaar (denk aan een notariële akte), en anderzijds onderhandse akten. Alle contracten die niet door een notaris of andere bevoegd ambtenaar zijn opgesteld, zijn in feite onderhandse akten.
Gerechtelijke uitspraken
Zowel door de rechtbank in eerste aanleg als door het gerechtshof in hoger beroep werd de gedaagde partij in het gelijk gesteld. Hun oordeel kwam erop neer, dat een paraaf niet gelijk kon worden gesteld met een handtekening. De krabbels hadden niet dezelfde waarde of bewijskracht.
De Hoge Raad oordeelde echter anders. Volgens de Hoge Raad kan een paraaf (onder voorwaarden) als een ondertekening in de zin van artikel 156 Rv worden beschouwd.
Hoge Raad bepaalt
Voor de Hoge Raad maakte het ook niet uit, dat de paraaf was gezet door een vertegenwoordiger van het buitenlandse bedrijf, die de Nederlandse taal niet machtig was. Volgens de Hoge Raad is het – voor de vraag of een ondertekend document een onderhandse akte is in de zin van artikel 156 Rv – niet van belang of de partij die de paraaf of handtekening heeft gezet de Nederlandse taal begrijpt.
Herkenbaarheid ondertekening
Juridisch gezien is er geen onderscheid tussen een handtekening en een paraaf, mits de paraaf de persoon die de krabbel zet ‘in voldoende mate individualiseert’. Dat wil zeggen, een ondertekening moet elementen (letter- of taaltekens) bevatten waarmee een persoon zijn naam weergeeft, zoals hij dat gewoonlijk doet. Het moet dus telkens dezelfde – althans een vergelijkbare – krabbel zijn, waarmee die persoon zich onderscheidt van een ander. Anders gezegd: aan de hand van zijn krabbel moet die persoon ‘herkend’ kunnen worden (een kruisje plaatsen volstaat dus niet). Wanneer een paraaf of een handtekening aan die voorwaarden voldoet, is sprake van een rechtsgeldige ondertekening.
Met een paraaf of handtekening wordt in dat geval hetzelfde doel bereikt. De persoon die zijn paraaf of handtekening plaatst, geeft daarmee aan in te stemmen met de inhoud van het bewuste document en zich daaraan te zullen houden. Voor de onderhavige zaak had dit tot gevolg, dat het buitenlandse bedrijf (de gedaagde partij) gebonden was aan de overeenkomst en de verplichtingen jegens de Nederlandse persoon (de eisende partij) moest nakomen.
Mocht u vragen hebben over dit onderwerp, dan kunt u terecht bij Luc Tacx, advocaat Onderneming. Hij is bereikbaar via telefoonnummer 0493 – 331486 of l.tacx@gca.nl.
Meld je aan voor de nieuwsbrief!
Wil je op de hoogte blijven van de juridische ontwikkelingen? Meld je dan GRATIS aan voor dé juridische nieuwsbrief!
