Op 7 oktober 2016 deed de Hoge Raad uitspraak in een zaak die betrekking had op het volgende. Een voetgangster komt op de stoep ten val doordat zij struikelt over daar gelegen stroomkabels. Deze stroomkabels zijn verbonden met een elektriciteitskast, eigendom van de gemeente, en lopen naar de marktkramen aan de andere zijde van de stoep. Als gevolg van de val loopt de voetgangster letsel aan haar knieën op. De mevrouw stelt de gemeente aansprakelijk voor haar (letsel)schade. Is de gemeente hiervoor aansprakelijk?
De Hoge Raad oordeelt dat de gemeente er als wegbeheerder voor moet zorgen dat de toestand van de weg de veiligheid van personen en zaken niet in gevaar brengt. Deze aansprakelijkheid als wegbeheerder is op grond van de Wet beperkt tot gebreken die samenhangen met de verkeersfunctie van de weg. De aanwezigheid op een openbare weg van een voorwerp dat niet behoort tot de weg kan volgens de Hoge Raad niet als een dergelijk gebrek worden beschouwd.
De gemeente heeft echter ook een algemene zorgplicht. Indien zij bekend was met de aanwezigheid van de elektriciteitskabels op de stoep, kan zij in deze zorgplicht tekort geschoten zijn. Voor de beoordeling of de gemeente in dat geval aansprakelijk is voor daardoor geleden schade zijn volgens de Hoge Raad de volgende criteria van belang, die naar aanleiding van eerdere jurisprudentie bekend staan als de zogenaamde kelderluikcriteria.
Hoe waarschijnlijk kan de niet-inachtneming van de vereiste oplettendheid en voorzichtigheid door de weggebruiker worden geacht? Hoe groot is de kans dat daaruit ongevallen ontstaan? Hoe ernstig kunnen de gevolgen zijn? In hoeverre is het nemen van veiligheidsmaatregelen bezwaarlijk? Naast deze kelderluikcriteria kunnen volgens de Hoge Raad ook de herkomst, aard en functie van het voorwerp een rol spelen, alsmede de ligging, functie, fysieke toestand en het te verwachten gebruik van de weg.
De Hoge Raad komt tot het oordeel dat het Gerechtshof – dat deze zaak voordien heeft beoordeeld – deze kelderluikcriteria juridisch op juiste wijze heeft toegepast. Volgens het Gerechtshof had de gemeente niet onrechtmatig gehandeld, omdat de kans dat voetgangers struikelen over de goed zichtbare kabels niet groot is, de kans dat daaruit (ernstige) ongevallen ontstaan evenmin groot is, onvoldoende is gebleken dat de gemeente veiligheidsmaatregelen had kunnen treffen die een ongeval als dit hadden kunnen voorkomen en onvoldoende is gebleken dat het risico van (ernstig) letsel zo groot is dat tot zeer vergaande veiligheidsmaatregelen als het ondergronds leggen van de kabels had moeten worden overgegaan. Aldus onderschreef de Hoge Raad het standpunt van het Gerechtshof dat de gemeente in dit geval niet voor het ongeval van de voetgangster aansprakelijk kon worden gehouden. De door de voetgangster opgelopen (letsel)schade komt daarmee voor haar eigen rekening.
Mocht u vragen hebben, neem dan gerust contact met ons op via 0493-352070.
