Het in behandeling nemen van aanvragen en verzoeken brengt kosten met zich mee. Gemeenten dekken deze kosten door leges te heffen. Dat is namelijk toegestaan op grond van de Gemeentewet indien het gaat om dienstverlening. De vraag is echter of gemeenten ook leges in rekening mogen brengen voor de behandeling van het verzoek om informatie als bedoeld in de Wet openbaarheid van bestuur (Wob)?
Op 6 juli 2011 oordeelde het Gerechtshof ’s-Gravenhage dat wel degelijk leges in rekening mogen worden gebracht. Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch oordeelde echter in de uitspraak van 16 december 2011 dat dit niet is toegestaan.
Naar het oordeel van het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch is het mogelijk dat door of vanwege het gemeentebestuur verrichte werkzaamheden als een dienst in de zin van de Gemeentewet aangemerkt kunnen worden. Volgens vaste jurisprudentie is het niet mogelijk om leges te heffen voor de werkzaamheden die verband houden met het algemeen belang. Met andere woorden: wordt met de werkzaamheden met betrekking tot het Wob-verzoek het individueel of algemeen belang gediend?
Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch oordeelde dat het verzoek om informatie in het kader van de Wob per definitie het algemeen belang dient. Het Gerechtshof legt hieraan ten grondslag dat de Wob is geschreven met de bedoeling om een goede en democratische bestuursvorming te bevorderen. Daarnaast, zo oordeelde het Gerechtshof, is de Wob een uitwerking van de Grondwet waarin is bepaald dat de overheid bij de uitvoering van haar taak openbaarheid dient te betrachten. De gemeente dient dus uit te gaan van het algemeen belang van openbaarheid van informatie. Een concreet belang hoeft niet te worden aangetoond bij het verzoek. Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch hecht grote waarde aan transparantie. Informatie moet immers kunnen worden opgevraagd om de overheid te controleren.
Voor meer informatie over dit onderwerp kun je terecht bij Peter Goumans, advocaat Overheid en Omgeving. Je kunt hem bereiken via p.goumans@gca.nl of 0492-780 193.