Soms is in een arbeidsverhouding niet vooraf duidelijk hoeveel uren en wanneer de werknemer zal gaan werken. De wet bepaalt dat er dan een minimumaanspraak van drie uren (per oproep) bestaat. Dit geldt voor arbeidssituaties waarbij
1. vooraf geen zekerheid bestaat over de tijdstippen van de arbeid en de duur daarvan en
2. er voor minder dan 15 uren per week arbeid is overeengekomen.
Een goed voorbeeld van zo’n onzekere arbeidssituatie is een oproepovereenkomst, waarbij de oproepkracht pas aan het werk gaat als hij wordt opgeroepen. De onzekerheid die de oproepovereenkomst met zich meebrengt, wordt weggenomen doordat de werknemer minimaal recht heeft op loon voor de duur van drie uur per oproep. Hierbij maakt het niet uit of de oproepkracht deze drie uur ook daadwerkelijk heeft gewerkt.
Gevolg: ‘dubbele beloning?’
Stel nu dat een oproepkracht wordt opgeroepen om vanaf 11.30 uur te komen werken. Deze dienst eindigt vervolgens om 12.00 uur waarna de werknemer wordt opgeroepen om vanaf 14.00 uur weer arbeid te verrichten tot 14.45 uur. Feitelijk heeft de werknemer 1 uur en 15 minuten gewerkt, maar er waren twee oproepen. Heeft deze oproepkracht twee keer een loonaanspraak van drie uur? Of brengt een redelijke uitleg van de wet met zich mee dat er één loonaanspraak bestaat voor de diensten samen, dus een loonaanspraak van drie uur en 15 minuten?
Taxichauffeur versus Taxicentrale
Deze vraag stond centraal in een discussie tussen een taxichauffeur en haar werkgever. De werkneemster vorderde achterstallig loon op grond van de wet, te weten drie uur voor iedere periode waarin zij had gewerkt. Volgens de taxichauffeur zou zij zelfs recht hebben op drie uur loon, wanneer een taxirit binnen drie uur door een nieuwe rit was opgevolgd.
Het Hof wilde hier echter niets van weten. Laatste redenering zou namelijk betekenen dat voor bepaalde delen van de dag ‘dubbel’ uitbetaald zou moeten worden. Volgens het Hof kon dit niet de bedoeling van de wetgever zijn geweest.
Uitspraak van de Hoge Raad
De Hoge Raad was het niet eens met het Hof. De Hoge Raad kwam tot de conclusie dat voor iedere rit, ongeacht de tussen de ritten gelegen tijd, telkens drie uur loon moet worden betaald. Dit is niet anders wanneer de werknemer, die meerdere malen per dag wordt opgeroepen, hierdoor voor bepaalde tijdvakken een ‘dubbele beloning’ ontvangt.
In het eerdere voorbeeld heeft de oproepkracht dus recht op 3 uur loon per oproep, dus in totaal 6 uur.
Conclusie
Wanneer je als werkgever gebruik maakt van oproepkrachten, dien je bedacht te zijn op de mogelijkheid dat deze oproepkrachten over bepaalde perioden dubbel uitbetaald moeten worden. Dit is echter in sommige gevallen gemakkelijk te voorkomen. Allereerst zou je ervoor kunnen zorgen dat oproepovereenkomsten een arbeidsomvang van meer dan 15 uur per week bevatten. Daarnaast zou je de werktijden van de werknemer vast kunnen leggen. In deze gevallen is er namelijk geen sprake van een ‘onzekere arbeidssituatie’ en hoeft de oproepkracht niet gecompenseerd te worden. Indien de werksituatie dit soort afspraken niet toelaat, wees dan alert bij het oproepen van de werknemer voor kortdurende oproepen, omdat dit je dan als werkgever veel geld kan kosten.
Indien u vragen heeft, kunt u contact opnemen met Edwin van Gerven, advocaat Arbeid via telefoonnummer 0492-780194 of via e.van.gerven@gca.nl.
