Op 1 oktober 2009 is de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen in werking getreden. Het doel: burgers een middel geven om de overheid te stimuleren beslissingen voortvarend te nemen. Die wettelijke regeling was nodig. Een voorbeeld: vóór 2009 handelde namelijk 93 % van de gemeenten bezwaarschriften niet binnen de wettelijke termijn af.
De wet houdt het volgende in: wanneer een bestuursorgaan niet binnen de wettelijke termijn een beslissing neemt, heeft de burger recht op betaling van een dwangsom. Dat recht ontstaat overigens pas na ingebrekestelling van het bestuursorgaan. Trage besluitvorming leidt dus tot een betalingsverplichting. Tegelijkertijd kan de burger direct in beroep gaan.
Werkt de Wet?
Dit klinkt natuurlijk prima, maar werkt het ook? Anders gezegd, gaan gemeenten inderdaad voortvarender te werk? Zijn ze nu wel in staat om binnen de wettelijke beslistermijn een beslissing te nemen? Of moeten ze de burger vaak betalen vanwege te trage besluitvorming en blijft die burger vervolgens wellicht wat ‘rijker’, maar nog steeds ‘wachtend’ achter?
Uit een onderzoeksrapport dat door BMC Onderzoek is opgesteld over de werking van de wet, blijkt dat in 2010 inderdaad enige verbetering optrad. In dat jaar werd 38 % van de bezwaarschriften binnen de wettelijke termijn afgehandeld. Een forse verbetering, maar duidelijk niet nog genoeg: 62 % van alle bezwaarschriften werd nog steeds te laat afgehandeld.
Burgers te onbekend met de wet
Volgens BMC levert de wet (nog) geen serieuze prikkel op, omdat er weinig gebruik van wordt gemaakt door burgers. Is de wet dan zinloos geweest? Nee, de wet heeft bestuursorganen wel bewuster gemaakt van de duur van de besluitvorming. Ook zijn bestuursorganen zich bewuster van het feit dat zij herhaaldelijk wettelijke beslistermijnen overschrijden. Zij hebben daarvoor maatregelen getroffen, volgt uit het onderzoek.
Dat burgers niet vaak een beroep doen op de wet, heeft volgens BMC te maken met onbekendheid met de wet. Ik voeg hier graag een reden aan toe: burgers zijn vaak afhankelijk van het bestuursorgaan. In zulke gevallen is het soms beter om gewoon het gevraagde besluit af te wachten.
Wilt u meer informatie over de Wet dwangsom, dan kunt u terecht bij Peter Goumans, advocaat Overheid & Omgeving. U kunt hem bereiken via p.goumans@gca.nl of 0492-780193.
