Ook in het bouwrecht geldt in beginsel het algemene juridische kader; aannemingsovereenkomsten moeten worden nagekomen. Gebeurt dit niet of is dit niet mogelijk, dan heeft de wederpartij verschillende (juridische) instrumenten die kunnen worden ingezet. In dit gedeelte van de serie wordt specifiek ingegaan op termijnverlenging en kostenverhogingen in de bouw.
Termijnverlenging
Allereerst kan een aannemer mogelijk aanspraak maken op termijnverlenging. Hiervoor dient gekeken te worden naar de contractuele afspraken die zijn gemaakt.
Is de UAV 2012 van toepassing, en is hier in andere contractstukken niet van afgeweken, dan gelden de volgende bepalingen voor wat betreft termijnverlenging:
- § 8 lid 5: de aannemer heeft recht op termijnverlening als sprake is van overmacht;
- § 42: de opdrachtgever heeft geen recht op korting vanwege bouwtijdoverschrijding als sprake is van overmacht.
Termijnverlening is dus aan de orde als sprake is van overmacht. Het is mogelijk dat in de aannemingsovereenkomst bepalingen zijn opgenomen die het begrip overmacht invullen, voorwaarden stellen aan een beroep op overmacht en de rechtsgevolgen bepalen. Zo kan bijvoorbeeld worden bepaald dat werkzaamheden worden opgeschort en de overeenkomst na een bepaalde tijd kan worden beëindigd.
Kostenverhoging
Tevens kunnen de Coronamaatregelen ertoe leiden dat extra kosten gemaakt moeten worden, bijvoorbeeld doordat bouwmaterialen ergens anders moeten worden ingekocht.
In de wet wordt bepaald dat de aannemer de aanneemsom mag verhogen als sprake is van (i) kostenverhogende omstandigheden, die (ii) pas na het sluiten van de overeenkomst ontstaan of aan het licht komen; en die (iii) niet aan de aannemer kunnen worden toegerekend. Afhankelijk van de ernst en de impact van de coronacrisis, kan hier mogelijk een beroep op worden gedaan.
Is de UAV 2012 van toepassing, dan geldt tevens dat de kosten van het werk aanzienlijk moeten zijn verhoogd (§ 47 lid 1). De Raad van Arbitrage voor de Bouw hanteert hiervoor vaak een verhoging van minstens 5% (RvA 23 maart 2017, nr. 72.009), maar de verhoging van de aanneemsom in een concreet geval moet aan de hand van het totaalbeeld worden vastgesteld.
UAV niet van toepassing
In dit nieuwsbericht hebben we de UAV als voorbeeld genoemd. Er zijn nog veel meer algemene voorwaarden die mogelijk van toepassing kunnen zijn. Staat er in deze voorwaarden en de overige contractstukken niets over termijnverlenging, kostenverhoging of overmacht? Dan dient gekeken te worden naar de wet. De wettelijke regeling met betrekking tot kostenverhoging is hierboven behandeld. Voor de wettelijke leerstukken van overmacht en onvoorziene omstandigheden, verwijzen wij naar onze eerdere nieuwsberichten.
Ons advies
Zorg er in ieder geval – in gezamenlijk overleg – voor dat schade zo veel mogelijk wordt beperkt. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door kritisch te kijken welke werkzaamheden wél uitgevoerd kunnen worden, of de volgorde van de werkzaamheden aan te passen omdat die werkzaamheden met de beschikbare mensen en materialen op dat moment wel mogelijk zijn.
Ga ook in overleg om tot een oplossing te komen. Doel is natuurlijk om de gemaakte afspraken zo goed en zo snel mogelijk na te komen in deze bijzondere omstandigheden. Je kunt er een heel juridisch debat van gaan maken, maar de betrokkenen bij het bouwproject zullen doorgaans gebaat zijn bij een oplossing in onderling overleg.
Begin je met een nieuw project? Zorg er dan voor dat in de contractstukken rekening wordt gehouden met de coronacrisis. Neem voor advies op maat contact op!
