Vandaag heeft de Raad van State een (tussen)uitspraak gedaan over de bouwvrijstelling voor sloop- aanleg of bouwactiviteiten die stikstof uitstoten (202107079/1R4). Deze uitspraak heeft grote gevolgen voor jou als ondernemer. Dit betekent namelijk dat je als ondernemer niet meer zonder vergunning een sloop- aanleg of bouwactiviteit kan uitvoeren die leidt tot een toename van stikstofdepositie.
Programma Aanpak Stikstof (PAS) -uitspraak
Op grond van artikel 2.7 van de Wet natuurbescherming moet er een vergunning worden aangevraagd voor een project dat significante gevolgen kan hebben voor een Natura 2000-gebied. In 2019 oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in de bekende Programma Aanpak Stikstof (PAS) uitspraak dat het PAS niet als toestemmingsbasis voor (bouw)activiteiten gebruikt mag worden.
Met de nieuwe Wet stikstofreductie en natuurverbetering en het besluit stikstofreductie en natuurverbetering is de Wet natuurbescherming gewijzigd. Op grond van (het nieuwe) artikel 2.9a van de Wet natuurbescherming kunnen de gevolgen van door een bouw veroorzaakte stikstofdepositie buiten beschouwing worden gelaten. Dit is de zogenoemde ‘partiële vrijstelling’. Deze vrijstelling houdt in dat er geen vergunning is vereist voor bouw-, aanleg-, en sloopactiviteiten die leiden tot stikstofreductie.
Uitspraak Porthos transport van opslag van CO2
Op 2 november 2022 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een uitspraak gedaan in de zaak over het inpassingsplan ‘Porthos transport en opslag van CO2’.
In deze zaak komt de vraag aan de orde of de minister gebruik mag maken van de partiële vrijstelling voor bouwactiviteiten, of dat deze vrijstelling in strijd is met de Europese Habitatrichtlijn.
Met dit inpassingsplan ‘Porthos transport en opslag van CO2’ beoogt de minister om aan de klimaatdoelstellingen te voldoen. Dit inpassingsplan is namelijk bedoeld om CO2 afkomstig van industrie uit het Rotterdamse havengebied op te slaan in lege gasvelden onder de Noordzee. Om dit te verwezenlijken moet er een compressorstation worden gebouwd en moet het bestaande gasproductieplatform in de Noordzee worden omgezet in een platform voor opslag van CO2. Er moeten dus (bouw)activiteiten worden verricht die moeten leiden tot stikstofreductie. Deze ontwikkelingen leiden volgens de Coöperatie Mobilisation for the Enviroment U.A. (MOB) juist tot extra stikstofneerslag in bepaalde Natura 2000 gebieden, tijdens de bouw.
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft geoordeeld dat de bouwvrijstelling niet meer toegepast mag worden. De bouwvrijstelling is in strijd met de Europese natuurbeschermingswet. Er is onvoldoende zekerheid of de positieve gevolgen van de bouwvrijstelling voldoende opwegen tegen de negatieve gevolgen en dat dit met zekerheid zal leiden tot een structurele verbetering van de stikstofwaarden in natura 2000-gebieden. Zodoende is deze uitspraak baanbrekend. Dit geldt voor alle bouw-, aanleg-, en sloopactiviteiten.
Gevolgen voor jou als ondernemer
Zoals eerder benoemd heeft deze uitspraak grote gevolgen voor jou als ondernemer. Gelukkig betekent deze uitspraak geen algehele bouwstop voor jou als ondernemer, maar het betekent wel dat je als ondernemer een vergunning nodig hebt voor bouw-, sloop-, of aanlegactiviteit die stikstof uitstoten op Natura 2000-gebieden.
Elke bouwactiviteit, waarbij stikstof wordt uitgestoten, is voortaan dus vergunningplicht. Eigenlijk zijn we weer terug bij af.
Definitieve vergunning
Heb je al een vergunning aangevraagd voor een bouw-, sloop, of aanlegactiviteit en is deze ook al definitief geworden, dan heeft de uitspraak geen gevolgen voor jou. Dit is het geval indien er 6 weken na bekendmaking van de vergunning geen bezwaar is ingediend. Als er wel bezwaar is ingediend, zal de uitkomst van deze uitspraak ook worden meegenomen in de beoordeling van het bezwaarschrift. Indien je nog geen vergunning hebt, zal per bouwproject worden bekeken wat de stikstofgevolgen zijn. Aan de hand daarvan zal een beslissing worden genomen per project. Let wel op, een definitieve vergunning kan nog wel worden ingetrokken, indien deze nog niet is uitgevoerd en er een verzoek om intrekking wordt gedaan door een belanghebbende.
Al aangevraagde vergunning
Heb je al een vergunning aangevraagd, maar heb je daarop nog geen reactie gekregen, of is er wel al een vergunning verleend, maar is deze nog niet definitief? Let dan op. Deze uitspraak kan wel degelijk gevolgen voor je hebben.
Voor de nog niet definitieve-, verleende vergunningen geldt dat er niets aan de hand is, zolang er geen bezwaar wordt aangetekend. In dat geval wordt na verloop van het termijn van 6 weken de vergunning onherroepelijk en kan er niets meer tegen worden gedaan.
Echter, mocht een belanghebbende in bezwaar gaan tegen je verleende vergunning, dan zal de aangevraagde vergunning opnieuw bekeken en beoordeeld worden. Deze uitspraak betekent dat de vergunning naar verwachting niet meer in stand kan worden gelaten.
Nog aan te vragen vergunning
Heb je plannen om te gaan bouwen en ga je daarbij op enige wijze stikstof uitstoten? Dan heeft deze uitspraak ingrijpende gevolgen voor jou. In dat geval heb je voorlopig een natuurvergunning nodig.
Hoe verder?
Onlangs zijn door Oud-minister Johan Remkes de stikstofplannen gepresenteerd waarbij hij de aanbeveling heeft gedaan om 500 tot 600 piekbelasters uit te kopen. Bij de vrijwillige aankoop van piekbelasters kan de vrijgekomen depositieruimte worden gebruikt voor de aanlegfase van de bouw en infrastructuur. Dat is ook de reden waarom Oud- minister Johan Remkes stelt dat er op korte termijn piekbelasters aangekocht moeten worden. Totdat er voldoende depositieruimte door het aankopen van piekbelasters ontstaat, zul je dus een natuurvergunning nodig hebben voor het verrichten van de werkzaamheden. Zeer waarschijnlijk zul je dan stikstofrechten moeten aankopen om extern te kunnen salderen.
Advies nodig?
Ben je van plan om bouwactiviteiten te gaan verrichten die stikstof uitstoten of heb je een bouwvergunning waartegen bezwaar is aangetekend, wij helpen je graag! Neem contact op met een van onze advocaten Ruud Verkoijen Of Niels Crooijmans.
