De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel ‘Wet bescherming erfgenamen tegen schulden’ op 19 mei 2016 als hamerstuk afgedaan. De verwachting is dat – indien er geen bezwaren volgen – ook de Eerste Kamer op 7 juni 2016 met het wetsvoorstel zal instemmen.
Wat betekent het precies als dit wetsvoorstel daadwerkelijk wet wordt?
Een erfgenaam wordt volgens de huidige regelgeving ofwel door de wet ofwel door de erflater (de overledene) in het testament aangewezen. Een erfgenaam heeft vervolgens een aantal opties met betrekking tot de nalatenschap. Hij kan deze:
– zuiver aanvaarden (maar dit betekent ook dat de erfgenaam met het eigen vermogen aansprakelijk is voor de schulden uit de nalatenschap),
– beneficiair aanvaarden (simpel verwoord: een aanvaarding onder voorbehoud) of
– verwerpen (er afstand van doen).
Met name bij zuivere aanvaarding kunnen er problemen ontstaan omdat, als de nalatenschap niet voldoende is om de aanwezige schulden te voldoen, de erfgenaam zelf aansprakelijk is voor deze schulden.
Het risico is extra groot omdat ook gedragingen van een erfgenaam al kunnen leiden tot deze zuivere aanvaarding. Neemt een erfgenaam bijvoorbeeld inboedelgoederen mee uit de woning, dan is er al sprake van zuivere aanvaarding (inclusief de verantwoordelijkheid voor schulden).
De nieuwe wet verandert eigenlijk niet zoveel aan de hiervoor genoemde uitgangspunten. Het voornaamste verschil is dat er in de nieuwe wet een regeling is opgenomen voor het geval dat je zuiver hebt aanvaard en geconfronteerd wordt met een onverwachte schuld. Gedacht moet worden aan de situatie dat pas na het overlijden van de erflater blijkt dat hij een onrechtmatige daad heeft gepleegd en schadeplichtig is. De gebruikelijke schulden die in iedere nalatenschap kunnen voorkomen (zoals hypotheekschulden, een krediet bij de bank, onbetaalde rekeningen of belastingschulden) zullen niet snel als onverwachte schulden worden aangemerkt.
Ook worden in de nieuwe wet de gedragingen die kunnen leiden tot het zuiver aanvaarden van de nalatenschap verduidelijkt. Zo is er in ieder geval sprake van zuiver aanvaarden op het moment dat goederen van de nalatenschap worden verkocht of meegenomen (waardoor de schuldeisers geen mogelijkheid hebben hun vordering op die goederen te verhalen).
Hoewel de wet in zekere zin wel zaken verduidelijkt en een betere bescherming van erfgenamen voor ogen heeft, blijft het toch oppassen geblazen voor iedereen die als (mogelijke) erfgenaam met een nalatenschap wordt geconfronteerd. Het is dus wijs om u tijdig te laten adviseren.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Imke Gerrits, advocaat Familie, via i.gerrits@gca.nl of 0493-331484.